希腊语(印欧语系-希腊语族的语言)
VLoG
次浏览
更新时间:2023-10-18
小编整理:
希腊语是一种非常古老的语言,有着悠久的历史和文化背景。它是希腊人的母语,也是许多其他国家的重要语言之一。希腊语在历史上对欧洲文化和语言产生了深远的影响,是西方文化的重要组成部分。 希腊语的字母表是世界上最古老的字母表之一,最初由古希腊的荷马时期确定。这个字母表后来逐渐演变并最终确定为24个字母,一直沿用至今。希腊语的元音很发达,这是因为希腊人在字母表中增加了元音字母,这使得希腊语在拼写和发音方面更加准确和丰富。 由于希腊语的书写工具对于学习希腊语的人来说是非常重要的,因此选择一种好的书写工具非常重要。一些受欢迎的书写工具有: 1. 纸质笔记本:这是最传统的书写工具之一,可以用于任何场合。 2. 电子笔记本:这是一种现代化的书写工具,可以用于数字设备上,如平板电脑和笔记本电脑。 3. 铅笔和圆珠笔:这是最常用的书写工具之一,可以用于任何场合。 4. 毛笔和墨水:这是中国传统的书写工具,也可以用于书写希腊语。 无论你选择哪种书写工具,都要确保它可以清晰地书写希腊字母,并且不会影响你的学习效果。希腊语
印欧语系-希腊语族的语言
基本信息
中文名
希腊语
使用地区
希腊、阿尔巴尼亚、塞浦路斯等国
外文名
Ελληνικά (elleniká)、Greek
语族与语系
印欧语系-希腊语族
含义
希腊人的语言
字母
24个
创建
创造希腊语的希腊民族在公元前二千年从巴尔干半岛迁移到希腊半岛及其邻近地区。希腊语是西方文明第一种伟大的语言;许多人认为它是所有语言中最有效、最值得敬佩的交际工具。由于结构清楚、概念透彻清晰,加上有多种多样的表达方式——似乎多得无穷无尽,它就能既适合严谨的思想家的需要,又适合有才华的诗人的要求。我们只能猜测:古希腊语听起来是如何的悦耳,但是,书面语的美可能比口语毫不逊色。希腊语最后分化出四种方言:伊奥利亚(Aeolic)、爱奥尼亚(Ionic)、阿卡迪亚—塞浦路斯(Acado-Cyprian)、多利安(Doric)。约在公元前九世纪出现的荷马史诗《伊利亚特》和《奥德塞》,就是用爱奥尼亚方言写成的。在以后的几百年中,随着雅典城的兴起,一种叫雅典语的爱奥尼亚方言,产生了古典时期伟大的文学作品。雅典语成了希腊语的主要形式及共同语(Koine)的基础。雅典语的使用范围,远远超过现代希腊的疆界。在亚历山大大帝远征以后,雅典语的使用范围东边远达印度;后来罗马帝国信奉雅典语为第二语言。新约圣经用共同语写成;时至今日,东正教还在用这部圣经。
演变过程
根据腓尼基字母改制的希腊字母,约在公元前一千年就出现了。这是有元音字母、也有辅音字母的第一个字母表。闪米特语族诸语言的字母表与此不同,它们只有辅音字母。希腊字母最初也象闪米特字母那样,是从右到左书写的。但后来变成从右到左和从左到右交替地书写,后来又变成从左到右,成为目前的这种样子。1952年曾解释叫做B线型的希腊早期文字,那时公元前一千五百年的遗物,但是到公元前一千二百年这种文字大部分废弃不用了。
从第四世纪到第十五世纪,希腊语是拜占庭帝国的官方方言;以后在土耳其人统治期间,希腊人仍然讲希腊语。现代希腊语约在九世纪开始成型,到十九世纪成为希腊王国的官方语言。现在操希腊语的约有一千万人,其中包括塞普路斯岛上的五十多万人。除了通俗的共同语外,还恢复了一种纯粹的古希腊语的模仿语,作为文学用语。
古代希腊语原有26个字母,荷马时期后逐渐演变并确定为24个,一直沿用到现代希腊语中。
特点
如右图:
古代
希腊语是印欧语系中最早有文字记录的语言之一。在近代希腊语里,古代的乐调重音变成送气重音,元音的长短音区别已经消失。语法结构中已失去了双数、愿望语气和过去叙述时。
近代
现代
现代很多新学科也借用希腊词语并根据希腊语构词规则创造新词来表达新概念。
字母
希腊语的书写使用希腊字母,如上所述,希腊语字母表一共有24个字母,包括 7个元音和17个辅音。
Αα=άλφα(Alpha) Ββ=βήτα(Beta) Γγ=γάμα(Gama) Δδ=δέλτα(Delta) Εε=έψιλον(Epsilon)
Ζζ=ζήτα(Zita) Ηη=ήτα(Ita) Θθ=θήτα(Thita) Ιι=ιώτα(Iota) Κκ=κάπα(Kapa)
Λλ=λάμδα(Lamda) Μμ=μι(Mi) Νν=νι(Ni) Ξξ=ξι(Ksi) Οο=όμικρον(Omikron) Ππ=πι(Pi)
Ρρ=ρο(Ro) Σσ,ς=σίγμα*(Sigma) Ττ=ταφ(Taf) Υυ=ύψιλον(Ipsilon) Φφ=φι(Phi)
Χχ=χι(xi) Ψψ=ψι(Psi) Ωω=ωμέγα(Omega)
*Σ有两种小写字母,分别两种用法:σ可放词首或词中使用,ς只放在词尾使用。(例:άσκηση,σκύλος)而大写时,不变化。(例:ΣΥΝΔΙΑΣΜΟΣ)
*七个元音字母包括:Αα Εε Ηη Ιι Οο Υυ Ωω
字母 | 名称 | 古代语音 | 现代语音 | 拉丁字母标音 |
Α α | Alpha | [a] [a:] | [a] | a |
Β β | Beta | [b] | [v] | b |
Γ γ | Gamma | [g] | [j] before [e] or | g |
Δ δ | Delta | [d] | [ð] | d |
Ε ε | Epsilon | [e] | [e] | e |
Ζ ζ | zeta | [zd], later [z:] | [z] | z, s (between vowels) |
Η η | eta | [崂 | ē, e, ê | |
Θ θ | Theta | [t崂 | [θ] | th |
Ι ι | Iota | [i:] | [j] | i |
Κ κ | Kappa | [k] | [k] | k, c |
Λ λ | Lambda | [l] | [l] | l |
Μ μ | Mu | [m] | [m] | m |
Ν ν | [n] | [n] | n | |
Ξ ξ | Xi | [ks] | x, (ks) | |
Ο ο | Omicron | [o] | [o] | o |
Π π | Pi | [p] | [p] | p |
Ρ ρ | Rho | [r] | [r] | r, rh,rr |
Σ σ | Sigma | [s] | [s] | s, ss (between vowels) |
ς | Sigma (final) | s | ||
Τ τ | Tau | [t] | [t] | t |
Υ υ | Upsilon | [y] [y:] | u, y | |
Φ φ | Phi | [p崂 | [f] | ph |
Χ χ | Chi | [k崂 | [ç] | ch, kh |
Ψ ψ | Psi | [ps] | [ps] | ps |
Ω ω | Omega | [崂 | [o] | o, ô |
古典希腊语
古典希腊语与现代希腊语有很大不同。首先,很多词的意义是不同的,一些古词消失,另一些有了新的含义。其次,文法方面,古典希腊语文法比较复杂,现代比较简单。再者,在书写方面也是现代希腊语比较简化。这些简化很多都是在20世纪80年代一场人为的语言统一行动造成的。实际上,由于民族复杂,也有政治、宗教方面原因,历史上的希腊语言无时无刻不在变化。但是,古典希腊语确实是一个语言的宝库,它包含的词语很多带有极其精确的含义,这种精确性又有其深刻渊源,以至于现代很多事物的命名还都是从古典希腊语中借鉴。
为了便于比较,可以举出很多语法方面的例子:
名词
古典希腊语的名词一般有5个“格”(πτση),分别为主格(ονομαστικ)、属格(γενικ)、间接受格(δοτικ)、直接受格(αιτιατικ)、呼格(κλητικ),现代减少为3个(主格、属格、直接受格);古代,或者现代,名词一般都可分为三种性(γνο):阴性(θηλυκ)、阳性(αρσενικ)和中性(ουδτερο);古代名词还分为三种数:单数、双数和多数,现代希腊语中双数被废除。除了性是一个名词既定的(有时也不一定,有的词不同的性时含义不同),以上的数和格都反应为词尾变化。
阳性名词 | ||||||||||||||||||
格 | 冠 | Α-变格类型 | Ο-变格类型 | 辅音变格类型 | ||||||||||||||
词尾 | 现在中动被动 | 词尾 | 现在主动 | 过去主动 | 过去被动 | 现完主动 | ||||||||||||
主 | ὁ | ης ας | ος | λυόμενος | ς | λύων | λύσας | λυθείς | λελυκώς | |||||||||
属 | τοῦ | ου ου | ου | λυομένου | ος | λύοντος | λύσαντος | λυθέντος | λελυκότος | |||||||||
与 | τῷ | ῃ ᾳ | ῳ | λυομένῳ | ι | λύοντι | λύσαντι | λυθέντι | λελυκότι | |||||||||
宾 | τόν | ην αν | ον | λυόμενον | α/ν | λύοντα | λύσαντα | λυθέντα | λελυκότα | |||||||||
主 | οἱ | αι | οι | λυόμενοι | ες | λύοντες | λύσαντες | λυθέντες | λελυκότες | |||||||||
属 | τῶν | ων | ων | λυομένων | ων | λύοντων | λυσάντων | λυθέντων | λελυκότων | |||||||||
与 | τοῖς | αις | οις | λυομένοις | σι | λύονσι(ν) | λύσασι(ν) | λυθεῖσι(ν) | λελυκόσι(ν) | |||||||||
宾 | τούς | ας | ους | λυομένους | ας | λύοντας | λύσαντας | λυθέντας | λελυκότας | |||||||||
阴性名词 | ||||||||||||||||||
格 | 冠 | Α-变格类型 | Ο-变格类型 | 辅音变格类型 | ||||||||||||||
现在中被 | 现在主动 | 过去主动 | 过去被动 | 现完主动 | ||||||||||||||
主 | ἡ | η α α | λυομένη | λύουσα | λύσασα | λυθεῖσα | λελυκυῖα | ος | ς | |||||||||
属 | τῆς | ης ας ης | λυομένης | λυούσης | λυσάσης | λυθείσης | λελυκυίας | ου | ος | |||||||||
与 | τῇ | ῃ ᾳ ῃ | λυομένῃ | λυούση | λυσάση | λυθείση | λελυκυίᾳ | ῳ | ι | |||||||||
宾 | τήν | ην αν αν | λυομένην | λύουσαν | λύσασαν | λυθεῖσαν | λελυκυῖαν | ον | α/ν | |||||||||
主 | αἱ | αι | λυόμεναι | λύουσαι | λύσασαι | λυθεῖσαι | λελυκυῖαι | οι | ες | |||||||||
属 | τῶν | ων | λυομένων | λυουσῶν | λυσασῶν | λυθεισῶν | λελυκυιῶν | ων | ων | |||||||||
与 | ταῖς | αις | λυομέναις | λυούσαις | λύσασαις | λυθείσαις | λελυκυίαις | οις | σι | |||||||||
宾 | τάς | ας | λυομένας | λυούσας | λυσάσας | λυθείσας | λελυκυίας | ους | ας | |||||||||
中性名词 | ||||||||||||||||||
格 | 冠 | Α-变格类型 | Ο-变格类型 | 辅音变格类型 | ||||||||||||||
现在中动被动 | 词尾 | 现在主动 | 过去主动 | 过去被动 | 现完主动 | |||||||||||||
主 | τό | ον | λυόμενον | λῦον | λῦσαν | λυθέν | λελυκός | |||||||||||
属 | τοῦ | ου | λυομένου | ος | λύοντος | λύσαντος | λυθέντος | λελυκότος | ||||||||||
与 | τῷ | ῳ | λυομένῳ | ι | λύοντι | λύσαντι | λυθέντι | λελυκότι | ||||||||||
宾 | τό | ον | λυόμενον | λῦον | λῦσαν | λυθέν | λελυκός | |||||||||||
主 | τά | α | λυόμενα | α | λύοντα | λύσαντα | λυθέντα | λελυκότα | ||||||||||
属 | τῶν | ων | λυομένων | ων | λυόντων | λυσάντων | λυθέντων | λελυκότων | ||||||||||
与 | τοῖς | οις | λυομένοις | σι | λύουσι(ν) | λύσασι(ν) | λυθεῖσι(ν) | λελυκόσι(ν) | ||||||||||
宾 | τά | α | λυόμενα | α | λύοντα | λύσαντα | λυθέντα | λελυκότα | ||||||||||
动词
有6种时态(χρνο):现在时(ενεσττα)、将来时(μλλοντα)、未完成时(παρατατικ)“当时在做”、不定过去时(αριστο)“做了”,完成时(συντελεσμνο)“做过”,逾过去时(υπερσυντλικο)“当时已做”。古典希腊语的动词变换除了反应在词尾,有的时态还要加前缀,如未完成时和简单过去时加“ε-”,完成时首音节重复,逾过去时除了加“ε-”还要再加头一个音节的重复,例如“λω”(意义为“解”)的未完成时是“λυον”,简单过去时是“λυσα”,完成时是“λλυκα”,逾过去时是“ελελκειν”,当然,还有很多更细致的规则和不规则变化。当然,动词除了时态变化外还分为三种语态(φων):主动、被动和关身(μση φων),其中,“关身”常是指向自己的行为。语态也多反映在词尾变化。
动词语法
主动语态 | 中动语态 | |||||||||||||||||
直陈 | 虚拟 | 祈愿 | 命令 | 不定式 | 词尾 | 直陈 | 虚拟 | 祈愿 | 命令 | 不定式 | 直陈 | 虚拟 | 祈愿 | 命令 | 不定式 | 词尾 | ||
现在 时态 | λύω λύεις λύει λύομεν λύετε λύουσι(ν) | λύω λύης λύη λύωμεν λύητε λύωσι | λύοιμι λύοις λύοι λύοιμεν λύοιτε λύοιεν | - λῦε λυέτω - λύετε λυόντων | λύειν | - ς σι μεν τε νσι | λύομαι λύῃ λύεται λυόμεθα λύεσθε λύονται | λύωμαι λύη λύηται λυώμεθα λύησθε λύωνται | λυοίμην λύοιο λύοιτο λυοίμεθα λύοισθε λύοιντο | - λύου λυέσθω - λύεσθε λυέσθων | λύεσθαι | μαι σαι ται μεθα σθε νται | ||||||
过去未完时态 | ἔλυον ἔλυες ἔλυε(ν) ἐλύομεν ἐλύετε ἔλυον | ν ς - μεν τε ν | ἐλυόμην ἐλύον ἐλύετο ἐλυόμεθα ἐλύεσθε ἐλύοντο | μην σο το μεθα σθε ντο | ||||||||||||||
将来 时态 | λύσω λύσεις λύσει λύσομεν λύσετε λύσουσι(ν) | λύσοιμι λύσοις λύσοι λύσοιμεν λύσοιτε λύσοιεν | λύσειν | - ς σι μεν τε νσι | λύσομαι λύσῃ λύσεται λυσόμεθα λύσεσθε λύσονται | λυσοίμην λύσοιο λύσοιτο λυσοίμεθα λύσοισθε λύσοιντο | λύσεσθαι | μαι σαι ται μεθα σθε νται | λυθήσομαι λυθήση/σει λυθήσεται λυθησόμεθα λυθήσεσθε λελύσονται | λυθησοίμην λυθήσοιο λυθήσοιτο λυθησοίμεθα λυθήσοισθε λυθήσοιντο | λυθήσεσθαι | μαι σαι ται μεθα σθε νται | ||||||
不定过去时态 | ἔλυσα ἔλυσας ἔλυσε(ν) ἐλύσαμν ἐλύσατε ἔλυσαν | λύσω λύσης λύση λύσωμεν λύσητε λύσωσι | λύσαιμι λύσαις (λύσειας) λύσαι (λύσειε) λύσαιμεν (λελύκοιμεν) λύσαιτε (λελύκοιτε) λύσαιεν (λύσειαν) | - λῦσον λυσάτω - λύσατε λυσάντων | λῦσαι | - ς - μεν τε ν | ἐλυσάμην ἐλύσω ἐλύσατο ἐλυσάμεθα ἐλύσασθε ἐλύσαντο | λύσωμαι λύση λύσηται λυσώμεθα λύσησθε λύσωνται | λυσαίμην λύσαιο λύσαιτο λυσαίμεθα λύσαισθε λύσαιντο | - λῦσαι λυσάσθω - λύσασθε λυσάσθων | λύσασθαι | μην σο το μεθα σθε ντο | ἐλύθην ἐλύθης ἐλύθη ἐλύθημεν ἐλύθητε ἐλύθησαν | λυθῶ λυθῇς λυθῇ λυθῶμεν λυθῆτε λυθῶσι | λυθείην λυθείης λυθείη λυθεῖμεν (λυθείημεν) λυθεῖτε (λυθείητε) λυθεῖεν (λυθείησαν) | - λύθητι λυθήτω - λύθητε λυθέντων | λυθῆναι | ν ς - μεν τε νσι |
现在完成时态 | λέλυκα λέλυκας λέλυκε(ν) λελύκαμεν λελύκατε λελύκασι(ν) | λελυκὼς ὦ λελύκω λελυκὼς ᾖς λελύκῃς λελυκὼς ᾖ λελύκῃ λελυκότες ὦμεν λελύκωμεν λελυκότες ἦτε λελύκητε λελυκότες ὦσι λελύκωσι | λελυκὼς εἴην λελύκοιμι /-οίην λελυκὼς εἴης λελύκοις /-οίης λελυκὼς εἴη λελύκοι /-οίη λελυκότες εἴημεν / εἶμεν λελυκότες εἴητε /εἶτε λελυκότες εἴησαν /εἴεν λελύκοιεν | - ς - μεν τε νσι | λέλυμαι λέλυσαι λέλυται λελύμεθα λέλυσθε λέλυνται | λελυμένος ὦ λελυμένος ᾖς λελυμένος ᾖ λελυμένοι ὦμεν λελυμένοι ἦτε λελυμένοι ὦσι | λελυμένος εἴην λελυμένος εἴης λελυμένος εἴη λελυμένοι εἴημεν λελυμένοι εἶμεν λελυμένοι εἴητε λελυμένοι εἶτε λελυμένοι εἴησαν λελυμένοι εἶεν | - λέλυσο λελύσθω - λέλυσθε λελύσθων | λελύσθαι | μαι σαι ται μεθα σθε νται | ||||||||
过去完成时态 | ἐλελύκειν ἐλελύκεις ἐλελύκει ἐλελύκειμεν ἐλελύκειτε ἐλελύκεισαν | ν ς - μεν τε νσι | (ἐ)λελύμην (ἐ)λέλυσο (ἐ)λέλυτο (ἐ)λελύμεθα (ἐ)λέλυσθε (ἐ)λέλυντο | μην σο το μεθα σθε ντο | ||||||||||||||
将来完成时 | λελύσομαι λελύση/σει λελύσεται λελυσόμεθα λελύσεσθε ελύσονται | λελυσοίμην λελύσοιο λυθήσοιτο λελυσοίμεθα λελύσοισθε λελύσοιντο | λελύσεσθαι |
种类及沿革
希腊语种类
原始希腊语(Πρωτοελληνικ)
迈锡尼希腊语(Μυκηνακ Ελληνικ)
古典希腊语(Κλασικ Ελληνικ)
伊欧里斯希腊语(Αιολικ)
Αρκαδοκυπριακ
阿提卡希腊语(Αττικ)
多立克希腊语(Δωρικ)
爱奥尼希腊语(Ιωνικ)
中古希腊语(Μεσαιωνικ Ελληνικ)
现代希腊语(Να Ελληνικ)
卡帕多细亚希腊语(Καππαδοκικ)
塞浦路斯希腊语(Κυπριακ)
通俗希腊语(Δημοτικ)
Καθαρεουσα
旁狄希腊语(Ποντιακ)
Τσακωνικ
Yevanic方言
(希伯来语与希腊语的结合)
克里特岛和希腊本土的氏族社会,曾产生几种较为复杂的表意文字和拼音文字。这些书写系统之间关系密切。克里特人的线形文字A和亚该亚人的线形文字B,是其中最为突出的两种。这当中,线形文字B又是从线形文字A发展而来——克里特的誊抄人,为了把希腊语所表述的内容记录下来,把线形大字A作了适当改进。在近500年的使用中,线形文字B变化不大,显示了相当的稳定性。在米诺斯,曾相继出现三种书写系统。前两种为象形文字,后一种为线形文字(即线形文字A)。三种文字皆未能破译,人们甚至无法得知这些文字分别记录何种语言。对于这三种书写系统的了解,一度仅止于假设:会不会是闪米特语族语言?早期印欧语系?或更古老的语言?
1951年,英国学者终于将线形文字B破译出来,这是本世纪文字研究最了不起的成就。人们从中得出了几点结论。首先,记事书板上的文字,属于非常古老的希腊文,比荷马史诗还要早五百多年。“首批希腊移民出现于公元前2000年”这假说,由此得以肯定。因此,希腊语及爱琴海彼岸安纳托利亚的赫梯口语,皆属印欧语系。
我们手中的一大批资料,特别是经济活动方面的资料(如土地所有,氏族畜群的经营,铁匠的工作及其所受监督,以及奴隶的存在状况),如今终于可以读懂了……书板之所以没有一块涉及宗教,是因为祭祀活动十分频繁,祭祀需用的陶罐、香和香油,皆由氏族金库支付。
这些文字似乎主要用于清点和计数。不过亚洲此时已开始出现辅音体系,可避免音节文字使用之苦,而且巳发展得非常完备。此体系很快被爱琴海彼岸的“知识界”采纳,成为希腊各城邦使用的文字。
1900年,英国考古学家亚瑟·约翰·伊文思在克里特岛克诺索斯古代宫殿废墟上,发现一些泥版残片,上面显然刻着一些文字。
最古老的泥版残片的文字,约刻于公元前2000—1650年间。较为近代的泥版残片的文字,约刻于公元前1750—1450年间,也就是伊文思说的线形文字A,它就像费斯图泥盘符号一样,至今还没有能够真正破译。又据伊文思的考证,不知在什么年代,有一种新文字代替了线形文字A,他把新文字命名为线形文字B.刻有线形文字的泥版很多,伊文思在1941年故世以前,对线形文字B提出了许多假设和线索。他还为克诺索斯宫殿画了一张复原图。根据他的看法,克诺索斯城原址距离海约有4公里,城里居民约8万人。
1936年,伊文思在伦敦作一次学术讲座,主题是《希腊克里特岛上湮没的文明和这个史前神奇民族的神秘文字》。在听众中有一名14岁的中学生对古代语言非常人迷。他叫迈克尔·文特里斯,那天听完讲座后,他立志要弄清线形文字的秘密。他跟专家们通信讨论,终于皇天不负苦心人,他在其他专家遭到挫折的地方获得了胜利。
迈克尔·文特里斯首先读懂了线性文字B,还指出这种文字是希腊内陆迈锡尼人使用的文字,那个时代生活在那里的居民,后来就成为荷马史诗中的传奇英雄。文特里斯依据那些微不足道又相互矛盾的发现,探赜索隐,得出了这个结论。他的天才在于从扑朔迷离、诡异多变的古文字符号中,辨别出其中的模式和常数,从这里打开缺口去发现深藏其中的事理。从无序的表面捉摸和窥透有序的内涵,这是大学者共有的特点。
阿提卡语(Αττικ)
卡帕多西亚希腊语(Καππαδοκικ διλεκτο,已消亡)(cpg)
现代希腊语(ell)
古典希腊语(grc)
旁狄语(Ποντιακ,约20万人使用)(pnt)
Yevanic方言(在以色列使用,近乎消亡)(yej)
多立克语(Δωρικ)
Τσακωνικ(tsd)
转借
与拉丁语一样,希腊语是一种伟大的古典语言。约在公元前9世纪出现的荷马史诗《伊利亚特》和《奥德 赛》就是用希腊语最后分化出来的四种方言写成的。由于希腊文化早于罗马文化,不少希腊语单词被借入拉丁语中。所以在古英语时期或中古英语时期,英语中的希腊语外来词主要是通过拉丁语为媒介而借入的。然而到了文艺复兴时期,受过教育的英国人开始热衷于研究希腊文学,并直接从希腊语中借用单词。因而, 许多希腊词被直接借入英语中。其中, 绝大部分是科技专门术语。古希腊医学家希波克拉底(Hippocrates,公元前460—公元前377)著有不少医学文献,成了西方医学的鼻祖。因而,许多医学术语来源于希腊语。如:cardiology(心脏学), hepatitis(肝炎)、heliosis(中暑)、heliotherapy(日光疗法)、stethoscope(听诊器)等等。人们不仅从希腊语中直接借用希腊词, 而且更多的是借用希腊词的字首与字尾,因为这样一个前缀或后缀往往可以派生出几十个单词。在现今, 用借入英语的希腊语前缀或后缀构成新词,表达一种新概念,是屡见不鲜的。常见的从希腊语借入的字首:anti-(反)、geo-(地)、hydro-(水)、micro-(小)、poly-(多、众)、psycho-(心理)、tele-(遥)、auto-(自身、自动)、holo-(全)、homo-(同)等等。常见的源出自希腊语的字尾:-gy (……学)、-meter(计、表、仪器)、-graph(写法)、-phone(声音)、-scope(器械)等等。有些希腊语词源的外来词仍保留希腊语的复数变化形式,如:crisis → crises;emphasis →emphases;有的则按英语习惯在词尾加-s或-es,如:system、dogma、climax等等。
小见闻
希腊为“千岛之国”。爱琴海上最大岛屿克里特岛早在4500年前就出现了灿烂的“米诺安文明”,成为古希腊文明的渊源。其他还有桑托里尼岛、米科诺斯岛以及分别有“地中海之珠”和“梦幻之岛”之称的罗得岛和纳克索斯岛,自然风光迷人,人文古迹处处。国名:希腊共和国(The Hellenic Republic),简称希腊(Greece)。国旗:由五道蓝条、四道白条相间组成。蓝色代表蓝天,白色代表对基督教的信仰。国树:油橄榄,语言:希腊语是印欧语系中独立的语言,有24个字母,是世界上最古老、最丰富的语言之一。古希腊语对欧洲各国语言都有很大影响,许多科学和政治术语都来自希腊语。如:“民主”、“经济”、“政治”“马拉松”等。希腊语主要分布在希腊,使用人口700多万。在其他国家也有数量不等的使用者。
全世界至今使用人口总计1000万左右。语法结构中已失去了双数,愿望预期和过去叙述时。希腊的官方语言是希腊语。英语在旅游区、机场、酒店等也通行。外交与商务往来,也使用法语、英语、德语和意大利语。著名城市:雅典、奥林匹亚、马拉松平原、克里特岛、伊拉克利翁、哈尼亚、圣尼古拉奥斯、马拉达、帕蕾欧霍拉、萨马利亚峡谷、拉西锡高原等。名胜古迹:雅典卫城、帕特农神庙、雅典娜胜利女神庙、宙斯神庙、奥林匹克体育场遗址、国家考古博物馆。
争论
希腊词mousikê不是英文的music?
《斐多》中的希腊原文(用拉丁字母转写)是: O,Sockrates,ephê,mousikênpoieikaiergazou.Leob英文本是:" Socrates,'itsaid,‘makemusicandworkatit.'希腊文译过来应该是:”苏格拉底呀,“它说,”制作并从事 mousikê吧!”
——但是,这里的mousikê应该译作什么是有争议的。
希腊文的mousikê的意思是任何由九个“缪斯女神”(Muses)所掌管的“技艺”,——尤其是music或lyricpoetry,但是在广义上,mousikê指与体育(gymnastikê)相对的任何精神性的“文艺”,包括literacy,literature或现代意义上的music。古汉语把“文”和“武”相对,广义的mousikê有点近似于这个“文”。形容词mousikos可以是“有音乐技能的”,也可以是“有文化的”、“文雅的”或“有教养的”。简单说,mousikê在最狭义的意义上才指现代意义上的“音乐”(music),但是它决不完全等同于英文的music和德文的Musik.如果用music或Musik来翻译mousikê,需要进行注释说明,不然就会误导。
注解
尼采把这里的mousikê理解为“音乐”(Musik)是出于一种“偏见”的需要,因为瓦格纳是“音乐家”(注:来信者提到了尼采,故有此说明)。但是,按照《斐多》,这里的mousikê指一般的“文艺”,尤其是希腊意义上的“诗歌”,——中文把“诗”和“歌”合说已经显明了某种“音乐性”。我主张按照原文语境把此处的mousikê翻译为“文艺”而不是“音乐”。这有助于我们理解苏格拉底接着把从事“诗歌”(poiema)和“哲学”(philosophia)都说成是mousikê的一种。mousikê甚至包括悲剧、喜剧、天文学和几何学等这一切“文化创作”。
另外,poiein可以是一般的“制作”,同时也特指希腊意义上的“诗歌创作”,——所以“诗”也就是poiema.古希腊人或许把“戏剧”的创作也看作一种“poiein”,因此剧作家和诗歌作家一样是poietês,——翻译成现代汉语的“诗人”也会出现误导,它在某种意义上更接近于我们所讲的“作家”。